Dalton in vraag en antwoord

Is Daltononderwijs geschikt voor mijn kind?
Daltononderwijs is voor elk kind geschikt. Geen enkel kind is echter hetzelfde. De basisschool moet hier rekening mee houden. Dat geldt voor een gewone basisschool en voor een Daltonschool.

Is een Daltonschool speciaal onderwijs?
Nee. Een Daltonbasisschool is een gewone basisschool met speciale kenmerken. Net als er bijvoorbeeld jenaplan- en montessorischolen zijn met eigen uitgangspunten. Naast allerlei ‘soorten’ basisscholen, zijn ook scholen voor speciaal basisonderwijs (SBO-scholen).

Is Dalton niet een achterhaalde stroming in het onderwijs?
Absoluut niet. Het is niet nieuw. In 2005 was het zelfs 100 jaar geleden dat Helen Parkhurst, de grondlegster, in het plaatsje Dalton (Amerika) begon te experimenteren met een nieuwe vorm van onderwijs. Maar… kenmerkend voor het Daltononderwijs is dat het zich steeds aanpast aan de veranderende eisen en verwachtingen van de samenleving. De principes blijven overeind, maar hebben door de jaren heen andere accenten gekregen.

Wat maakt een Daltonschool anders?
Een Daltonschool vormt het onderwijs specifiek vanuit de uitgangspunten Zelfstandigheid, Verantwoordelijkheid en Samenwerking. Op welke manieren dat tot uiting komt, is per Daltonschool verschillend, maar wat je bij De Leeuwerik en de meeste andere Daltonscholen in de praktijk meer ziet dan op andere basisscholen is: zelfstandige taken, meerdere activiteiten naast elkaar, planborden met dagkleuren, kinderen die elkaar ondersteunen (tutorleren), verschillende (soorten) werkplekken en het maatjesbord.

Is ieder kind geschikt voor een Daltonschool?
Ja! Ouders die de uitgangspunten vinden aansluiten bij hun opvoeding hoeven niet bang te zijn dat hun kind zich minder goed voelt of ontwikkelt op een Daltonschool. Een goede Daltonschool past het niveau van zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en het samenwerken aan op het kind.

Wat vindt de inspectie er van?
De inspectie heeft in principe geen oordeel over de schoolvisie. Zij kijkt voornamelijk naar de praktijk.

Hoe komen kinderen tot hun recht en wat zijn de resultaten van het onderwijs?
Iedere school moet immers voldoen aan de kerndoelen voor het basisonderwijs. Wel sluiten de Daltonuitgangspunten goed aan bij de inspectie-eisen, waarbij de inbreng van kinderen en het omgaan met verschillen worden ‘gemeten’.

Hoeveel Daltonscholen zijn er?
Het aantal Daltonscholen is nog steeds groeiende. Veel scholen vinden de uitgangspunten aansluiten bij hedendaags, goed onderwijs. Er zijn op dit moment 343 Daltonscholen voor het basisonderwijs in Nederland, 29 voor het voortgezet onderwijs en 13 instellingen voor hoger onderwijs. Een onbekend aantal scholen werkt op een daltonachtige wijze werkt, zonder zich ‘dalton’ te noemen

Mag elke school zich zo maar Daltonschool noemen?
Alle erkende Daltonscholen zijn lid van de Nederlandse Dalton Vereniging. De vereniging biedt de scholen een platform voor het uitwisselen van kennis en ervaringen als het gaat om het vormgeven en verder ontwikkelen van het Daltononderwijs. De Daltonlicentie is een teken van kwaliteit.

Alleen onderwijsinstellingen met een Daltonlicentie mogen zich Daltonschool noemen. Dat is niet zomaar een stukje papier. Het behalen van de Daltonlicentie is een intensief proces waarbij scholen stap voor stap het onderwijs en de inrichting van de school aanpassen. Daarbij worden ze regelmatig gevisiteerd door de Nederlandse Dalton Vereniging.

Om de Daltonlicentie te behouden evalueert een school periodiek op welke manier zij invulling geeft aan de Dalton-ideeën vrijheid in gebondenheid, zelfstandigheid en samenwerking. In het basisonderwijs gebeurt dit iedere vijf jaar en in het voortgezet onderwijs om de vier jaar. Tijdens de vier- of vijfjaarlijkse visitatie door de Nederlandse Dalton Vereniging worden de resultaten van die evaluatie besproken. De Daltonpedagogiek is echter geen keurslijf en de Nederlandse Dalton Vereniging hanteert geen strakke richtlijnen.

Waaraan herken je een Daltongroep en- schoolgebouw?
Kinderen worden uitgedaagd om binnen de speel-werkruimten zelfstandig eigen keuzes te maken. Er is dus een variëteit aan hoeken, werkplekken en materialen. Kinderen zijn mede-verantwoordelijk voor de inrichting en het onderhouden van de ruimten. Er zijn ook verschillende vormen van plannings- en registratiemiddelen te zien.

Waaraan herken je een Daltonkind?
Een kind op een Daltonschool voelt zich betrokken bij zijn/haar eigen ontwikkeling (verantwoordelijk), de ánder (samenwerking) én de school als geheel.
Verder valt op dat een kind op een Daltonschool:

• kan samenwerken en samenwerkend leert
• helpt en geholpen wil worden
• zich verantwoordelijk voelt voor het proces en het resultaat
• het eigen werk plant
• reflecteert op eigen werk

Waaraan herken je een Daltonleerkracht?
Het bovenstaande geldt ook voor het personeel van een Daltonschool. De leerkracht moet zich realiseren dat het niets doet wat het kind zelf ook best kan.
Verder valt op dat de leerkracht:

• wil leren van zijn collega’s, kinderen en ouders
• respect en veiligheid waarborgt
• een goede luisterhouding heeft en kinderen uit kan dagen
• structuur biedt, waardoor ruimte ontstaat

Hoe sluit het vervolgonderwijs aan bij een Daltonschool?
Uitstekend. Kinderen ontwikkelen bij uitstek op een Daltonschool vaardigheden die zij nodig hebben in het voortgezet onderwijs. Bijvoorbeeld de zelfstandigheid om huiswerk te maken.

Wat is mijn rol als ouder/verzorger op een Daltonschool?
Deze rol is groter dan op een gemiddelde school. Samen maak je de school! Want wat naar kinderen geldt, geldt ook naar de ouders: hoe betrekken wij de ouders bij de school en de ontwikkeling van hun kind?

Heeft u nog meer vragen over Dalton? Geef ze a.u.b. aan ons door. Uitgebreide informatie is te vinden op onze schoolsite en op www.dalton.nl